Volg de WBS

Paul de Beer is redacteur van S&D en Henri Polak hoogleraar voor arbeidsverhoudingen UvA-AIAS-HSI en directeur Wetenschappelijk Bureau voor de Vakbeweging.

Publicaties

S&D Artikel [ ] - Selectieve arbeidsmigratie als oplossing voor vergrijzing?
Arbeidsmigratie zou noodzakelijk zijn om de Nederlandse economie gezond te houden en de vergrijzing op te vangen. Maar zo eenvoudig ligt het zeker niet. Zonder goede sturing kan arbeidsmigratie ons…
S&D Artikel [ ] - Duurzamer en gelukkiger zonder groei? - Boekessay
Met ieder nieuw rapport over de stijging van de temperatuur op aarde wordt het duidelijker dat er drastische maatregelen nodig zijn om een verandering van het klimaat die voor een groot deel van de…
S&D Artikel [ ] - Maak werk aantrekkelijker
De enorme krapte op de arbeidsmarkt komt niet door vergrijzing maar doordat meer werknemers van baan veranderen. In plaats van mobiliteit op de arbeidsmarkt bevorderen, moet de regering werkgevers…
S&D Artikel [ ] - De nieuwe verzorgingsstaat
2008: de regering trekt miljarden euro’s uit om de banken te redden die in grote problemen zijn gekomen door de kredietcrisis, om te voorkomen dat het financiële systeem ineenstort.  2020: de…
S&D Artikel [ ] - De arbeidsmarkt is geen markt
Zolang we door de bril van marktwerking naar werk blijven kijken, zullen er grote groepen mensen zijn die niet aan het werk komen, zal de kans op zeker en waardevol werk ongelijk verdeeld zijn en…
S&D Artikel [ ] - Maatwerk is geen oplossing
Complexe wetten leiden tot fouten die burgers in grote problemen kunnen brengen. De roep om meer maatwerk klinkt dan ook steeds luider: nooit meer een toeslagenaffaire! Maar ook maatwerk kan leiden…
S&D Artikel [ ] - Onafhankelijke experts: onmisbaar, maar neem ze niet te serieus
Planbureaus en adviesraden zijn nooit volledig waardevrij en wetenschappers verschillen onderling van inzicht. De overheid moet het systeem van beleidsadvisering daarom zo inrichten dat belangrijke…
S&D Artikel [ ] - Column - Stemmen uit nostalgie
Door: Paul de BeerRedacteur S&D, Hoogleraar aan de UvA, verbonden aan AIAS-HSI Heeft u, net als ik, bij de Tweede Kamerverkiezingen op de PvdA gestemd? Als u een gemiddelde Nederlander (…
S&D Artikel [ ] - Van crisisbeleid naar crisisbestendig beleid
Het is een illusie te denken dat iedereen aan het werk kan komen. Dat lukt zelfs niet in tijden van hoogconjunctuur. We moeten terug naar een overheid die zelf veel meer werk creëert en subsidieert…
S&D Artikel [ ] - Column - Geloofwaardige post-coronapolitiek?
Door: Paul de BeerRedacteur S&D, Hoogleraar aan de UvA, verbonden aan AIAS-HSI De verleiding is groot – bij de lezer waarschijnlijk niet veel minder dan bij mijzelf – om in de coronacrisis het…
S&D Artikel [ ] - Van winst en consumptie naar publieke diensten
Als de huidige en de vorige crisis ons iets leren is het wel dat de belangrijkste noden en behoeften in onze samenleving niet worden opgelost door bedrijven meer winst te laten maken of burgers meer…
S&D Artikel [ ] - ‘Borstlap’ is pas het begin
Om voor alle werkenden de kwaliteit van het werk te verbeteren en de grote ongelijkheid te verminderen is heel wat meer nodig dan het pakket aan maatregelen waar de commissie-Borstlap mee komt. De…
S&D Artikel [ ] - Column - Participatiefalen
Door Paul de BeerRedacteur S&D ‘Mensen met een beperking doen volwaardig mee. Vaak gaat dat vanzelf, maar soms moeten mensen een handje geholpen worden. Zeker mensen met een handicap of een…
S&D Artikel [ ] - Een nieuwe hervormings-agenda voor de sociaal-democratie
Moet de PvdA weer een echte hervormingspartij worden? Die vraag dringt zich op na lezing van de elf bijdragen die uiteenlopende auteurs in de afgelopen nummers van S&D leverden aan de serie ‘Onze…
S&D Artikel [ ] - Een linkse agenda voor onze instituties
Vroeger waren de linkse partijen degene die voor hervorming streden: onze rechtsstaat, parlementaire democratie, socialezekerheidsstelsel en onderwijsbestel moesten rechtvaardiger worden. Nu komt de…
S&D Artikel [ ] - Econoom uit Buitenveldert
Naast het haast liefkozende ‘ome Joop’ van zijn trouwe aanhangers was ‘de econoom uit Buitenveldert’ misschien wel de meest gebezigde typering van Den Uyl tijdens zijn loopbaan. Velen zagen hem…
S&D Artikel [ ] - Omhels een compromis niet als overwinning
Het blijft ongemakkelijk: oppositie voeren tegen een kabinet dat op hoofdlijnen het beleid voortzet van het vorige kabinet, waarvan je zelf deel uitmaakte. Nog lastiger wordt het als je — als…
S&D Artikel [ ] - Laatste kans voor ons pensioenstelsel
Er is geen enkel bewijs dat de hervormingsplannen van de regering ons pensioen daadwerkelijk beter maken. Alleen wanneer de sociale partners over hun schaduw springen en de uit hand gelopen discussie…
Blog [ ] - Vergeten recepten voor een arbeidsmarkt in crisis
Niet alleen het instrument van loonmatiging, maar ook andere maatregelen uit de jaren tachtig kunnen helpen de gevolgen van de huidige economische recessie te bestrijden, meent Paul de Beer. De…
S&D Artikel [ ] - Bescherm burgers tegen globalisering
In veel verklaringen voor de verkiezingsnederlaag van de PvdA wordt verwezen naar de culturele dimensie van het electorale krachtenveld. De PvdA is sterk geworden in een periode waarin…
S&D Artikel [ ] - Behoud ons pensioenstelsel, maar democratiseer de besluitvorming
Het huidige pensioenstelsel lijkt mensen steeds onzekerder te maken. Daarom willen sommigen het heft in eigen handen nemen. Dit is echter niet de oplossing. Hoe kan het dan wel anders? Nederland…
Blog [ ] - Behoud ons pensioenstelsel, maar democratiseer de besluitvorming
Het huidige pensioenstelsel lijkt mensen steeds onzekerder te maken. Daarom willen sommigen het heft in eigen handen nemen. Dit is echter niet de oplossing. Hoe kan het dan wel anders? Nederland…
S&D Artikel [ ] - Een arbeidsmarkt die echt werkt
De Nederlandse arbeidsmarkt functioneert goed vergeleken met veel andere landen. De arbeidsdeelname behoort tot de hoogste en de werkloosheid tot de laagste van de Europese Unie. Toch zijn er drie…
Blog [ ] - Toekomst voor de cao — cao van de toekomst
Nadat midden vorig jaar de zoveelste cao-onderhandeling op niets uitliep, kozen de liberalen van de VVD en D66 voor de aanval. De cao is niet meer van deze tijd, vinden ze. Niets is minder waar. Een…
S&D Artikel [ ] - Toekomst voor de cao — cao van de toekomst
Nadat midden vorig jaar de zoveelste cao-onderhandeling op niets uitliep, kozen de liberalen van de VVD en D66 voor de aanval. De cao is niet meer van deze tijd, vinden ze. Niets is minder waar.…
S&D Artikel [ ] - Het einde van de nationale politiek
Sinds de globalisering in de jaren tachtig van de vorige eeuw aan haar opmars begon, is met enige regelmaat het einde van de natiestaat aangekondigd. Zo schreef Jean-Marie Guéhenno in 1993 het…
Blog [ ] - Het einde van de nationale politiek
Sinds de globalisering in de jaren tachtig van de vorige eeuw aan haar opmars begon, is met enige regelmaat het einde van de natiestaat aangekondigd. Zo schreef Jean-Marie Guéhenno in 1993 het…
S&D Artikel [ ] - Het gelijk van Jan Pen
-> Paul de Beer - Het gelijk van Jan Pen
Blog [ ] - Basisinkomen, basisbaan of gewoon armoede bestrijden?
Het basisinkomen is weer helemaal terug van weggeweest. Met één maatregel geen armoede en ingewikkelde bureaucratie meer klinkt natuurlijk prachtig, maar is het ook uitvoerbaar? Het alternatief van…
S&D Artikel [ ] - Basisinkomen, basisbaan of gewoon armoede bestrijden
--> Basisinkomen, basisbaan of gewoon armoede bestrijden?
Blog [ ] - Wat kunnen sociaal­democraten van Piketty leren
Piketty schreef een mooi, ‘groot’ verhaal. De praktische les is te streven naar een evenwichtiger vermogensverdeling zonder de groei te remmen: meer huizenbezit zonder schulden, minder pensioenaftrek…
WBS publicatie [ ] - S&D webeditie over Piketty's
S&D is een keurig blad dat normaal in een keurig ritme verschijnt op papier. Maar we maken met plezier een uitzondering om aandacht te besteden aan de heropleving van de publieke belangstelling…
Blog [ ] - Een sociaal Europa, wie is tegen?
De pleitbezorgers van een sociaal Europa zijn nogal vaag over wat ze precies bedoelen. Willen ze een EU-brede verzorgings-staat? Dat is onrealistisch zolang de verschillen tussen arme en rijke…
Blog [ ] - Geen generatiestrijd
Nu het debat over ‘het multiculturele drama’ en de ‘islamisering van de samenleving’ wat is geluwd, tekent zich een nieuwe maat-schappelijke scheidslijn af. Ditmaal is het de (aanstaande) strijd…
Blog [ ] - Stel de verkiezingen van 2017 uit!
Het duurt nog bijna vier jaar voor er weer Tweede Kamerverkiezingen zijn — dit kabinet heeft bij voorbaat al een halfjaar extra gekregen maar er is groeiende steun voor het idee dat we die…
Blog [ ] - Nieuwe ongelijkheid in een ‘winner take all’-samenleving
De sociale ongelijkheid groeit en achterstand wordt weer een erfelijk kenmerk: waarom is het bestrijden van ongelijkheid eigenlijk ooit van de agenda verdwenen? Ineens werd er weer over gesproken:…
Blog [ ] - Tussen gelijkheid en gelijkwaardigheid
Overzicht van een eeuw sociaal-democratisch denken over gelijkheid. Toen Herman Gorter tijdens een propagandatocht een kopje koffie ging drinken, liet hij een jonge arbeider die hem vergezelde buiten…
Blog [ ] - Een nieuwe richting voor het poldermodel
Geef de sociale partners weer een rol bij de uitvoering van het sociaaleconomische beleid, bij de uitvoering van de WW en WIA, en bij het arbeidsmarktbeleid. Alleen dan kan het poldermodel zijn…
Blog [ ] - Misverstanden over de oudere werknemers
De commotie over het plan van Capgemini om oudere werknemers minder te gaan betalen, maakt duidelijk hoe gevoelig de positie van ouderen op de arbeidsmarkt ligt. De vele, vaak heftige en…
Blog [ ] - De terugkeer van het inkomensbeleid
In een ver verleden wachtte ik voor iedere Prinsjesdag vol smart op de jaarlijkse inkomensnota van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Dat was telkens smullen voor een liefhebber van…
Blog [ ] - Hervormingsmoratorium
Ik herinner mij nog goed hoe ik in de jaren negentig een heftige discussie voerde met een gewaardeerd oud-collega die voor de oprichting van een conservatieve partij pleitte. Een partij met als…
Blog [ ] - Is klein echt zo mooi?
De overheid is links, de markt is rechts. Dit cliché stelt Arjen van Witteloostuijn terecht aan de kaak in zijn prikkelende pleidooi voor een kleine overheid. Tegelijkertijd maakt hij echter dezelfde…
Blog [ ] - Samen opgekomen, samen in het nauw
De vakbeweging had het zwaar het afgelopen jaar. In het debat over de pensioenen liepen de interne meningsverschillen hoog op. Het einde van de vakbeweging leek even nabij. Maar met de plannen van ‘…
Blog [ ] - Solidariteit onder druk
Het kabinet dat na de Tweede Kamerverkiezingen van 12 september zal aantreden, zal ongeacht de samenstelling, ongetwijfeld een omvangrijk pakket van bezuinigingen en lastenverzwaringen aankondigen.…
Blog [ ] - De ziekte van Baumol is nog lang niet onder controle
Paul Bordewijk kijkt naar de verkeerde cijfers, stelt Paul de Beer. Niet het contractloon, maar het feitelijk verdiende loon bepaalt de productiekosten. En of je nu hoog of laag springt, de publieke…
Blog [ ] - Nederland presteert uitstekend
De Nederlandse arbeidsmarkt functioneert goed, zeker in vergelijking met andere Europese landen, en in vergelijking met enkele decennia terug. Paul de Beer concludeert hieruit dat we er voorlopig…
Blog [ ] - Hoezo zijn er te veel publieke diensten?
Wat zijn de achterliggende motieven voor de bezuinigingen van het kabinet-Rutte en kunnen deze de sociaal-democratische toets der kritiek doorstaan? Paul de Beer maakt een analyse. Anders dan het…
WBS publicatie [ ] - Toekomst voor de publieke sector
'Toekomst voor de publieke sector' is een rapport dat Paul de Beer schreef op verzoek van de WBS. Met een heldere analyse en scherpe uiteenzetting van opties stelt De Beer de onvermijdelijkheid van…
Blog [ ] - Moderne bestaanszekerheid
Bestaanszekerheid als een kerndoel van de sociaal-democratie staat nog altijd als een huis. Maar de middelen om het te bereiken moeten worden aangepast. Volgens Paul de Beer is het tijd voor een…
Blog [ ] - Bestaans(on)zekerheid: de cijfers
De twee belangrijkste sociaaleconomische dimensies van bestaanszekerheid zijn inkomenszekerheid en werkzekerheid. Beide hangen samen, maar zijn niet zonder meer uitwisselbaar: wie werkt kan toch…
Blog [ ] - Wie gedoogt dit kabinet nu eigenlijk
Op het moment dat ik dit schrijf hebben vvd, cda en pvv al weer vier weken geleden hun regeer- en gedoogakkoord gepresenteerd, maar ik moet bekennen dat ik er nog steeds niets van begrijp. Ondanks de…
Blog [ ] - Valse beloften
Lange tijd was ‘Europa’ een geliefd excuus voor politici om impopulaire maatregelen door te drukken. Het begon in de jaren negentig met de ontmanteling van de Algemene Weduwen- en Wezenwet onder het…
Blog [ ] - Rekenen met waarden
De economische crisis heeft de overheidsfinanciën flink uit het lood geslagen. Dit jaar loopt het begrotingstekort naar verwachting op tot € 37 mrd, ofwel 6,3% van het bruto binnenlands product (bbp…
Blog [ ] - Om de kwaliteit van het bestaan ‘revisited’
Na de ernstige mondiale beving van het financiële stelsel in het najaar van 2008, treft het kabinet nu voorbereidingen voor pijnlijke budgettaire naschokken. Hoewel de crisis een tijdelijk karakter…
Blog [ ] - De les van Tobback
Het moet in 1994 zijn geweest dat Louis Tobback, de toenmalige Belgische minister van Binnenlandse Zaken, op een PvdA-bijeenkomst het verschil uitlegde tussen Belgische en Nederlandse sociaal-…
Blog [ ] - Over hele en halve markten
De komende jaren staan ons ingrijpende bezuinigingen te wachten. Het kabinet wil structureel voor zo’n 35 miljard euro ‘ombuigen’, dat is zo’n twaalf procent van de totale publieke uitgaven. Dit zal…
Blog [ ] - Grenzen stellen voor meer vrijheid
Veel prangende kwesties in onze samenleving — van files tot kredietcrisis — zijn te herleiden tot alledaagse, rationele afwegingen van individuen. Hoe antwoordt de politiek? Waar bij liberalen…
Blog [ ] - Grotere participatie is geen panacee
Onlangs gaf ik een hoorcollege aan de Vlaamse Sociale Hogeschool van Heverlee over het sociaal-economische beleid in Nederland. Er waren verschillende zaken waar de studenten met enige verwondering…
Blog [ ] - Wat maakt godsdienst zo speciaal?
Dat mijn pleidooi in s&d 2007/10 om de godsdienstvrijheid uit de Grondwet te schrappen niet onweersproken zou blijven, was niet geheel onverwachts. Zowel Thijs Woltgens in s&d 2007 11-12 als…
Blog [ ] - Bemoeizucht of oprechte zorg?
Wethouders die achter de voordeur willen kijken, het bannen van coffeeshops uit de omgeving van scholen, de grote schoonmaak van de Amsterdamse Wallen, het offensief tegen de zwaarlijvigheid, zorgen…
Blog [ ] - Armoedig beleid
Nog niet zo lang geleden kreeg de PvdA het verwijt een Partij voor de Armen te zijn. De ruime aandacht voor ‘zwakken, zieken en misselijken’ zou de middengroepen van de partij vervreemden. Wouter Bos…
Blog [ ] - De simpele wereld van Frissen
Het gelijkheidsstreven is niet alleen het meest onderscheidende maar ook het meest omstreden beginsel van de sociaal-democratie. Gaat het om gelijkheid of om gelijkwaardigheid? Om gelijke uitkomsten…
Blog [ ] - Waarom vrijheid van godsdienst uit de grondwet kan
Wie had tien jaar geleden kunnen vermoeden dat we ons anno 2007 druk zouden maken over het dragen van een hoofddoekje, het geven van een hand, een verbod op de Koran en een plaats voor het…
Blog [ ] - Minder groei, minder welzijn?
Nederland maakte, net als de rest van de rijke westerse wereld, de afgelopen honderd jaar een ongekende economische ontwikkeling door. In een eeuw tijd werd de totale productie 24 maal zo groot en…
Blog [ ] - Barts beginsel
Het motto van het kabinet, Samen leven, samen werken, mag dan anders doen vermoeden, toch viert het individualisme in onze samenleving hoogtij. En dan bedoel ik het methodologisch individualisme. Dat…
Blog [ ] - De paradox van een permanente crisis
De verzorgingsstaat verkeert in een permanente crisis, zo wordt gezegd. Al in 1983 stelden Jacques van Doorn en Kees Schuyt een bundel samen onder de titel De nadagen van de verzorgingsstaat. En…
Blog [ ] - Altruïstisch straffen: de sleutel voor sociaal gedrag?
Nu het marktdenken in de politiek over zijn hoogtepunt heen lijkt, dringt een ander marktfenomeen steeds nadrukkelijker op de voorgrond. Het ongeduldige kapitaal, dat via private equity en hedge…
Blog [ ] - Het profijt van de middenklasse
Wie zijn oor in ons land te luisteren legt, kan gemakkelijk de indruk krijgen dat het slecht is gesteld met de verhouding tussen de middenklasse en de verzorgingsstaat. Alom wordt geklaagd over de…
Blog [ ] - Het kwaad van de jagende leeuw
De entree van de Partij voor de Dieren in de Tweede Kamer, eind vorig jaar, riep twee soorten reacties op. Sommigen zagen de verkiezing van de PvdD als het toppunt van decadentie: terwijl wereldwijd…
Blog [ ] - Begrijp behoudzucht
Volgens veel commentatoren waren de verkiezingen van 22 november 2006 een overwinning voor het conservatisme. De partijen die winst boekten — SP, ChristenUnie, Partij voor de Vrijheid — zouden elk op…
Blog [ ] - Is de verzorgingsstaat af?
Wie de verkiezingsprogramma’s van VVD, CDA, PvdA, SP en GroenLinks naast elkaar legt, krijgt de indruk dat de Nederlandse verzorgingsstaat zo’n beetje af is. Geen van die partijen wil de komende vier…
Blog [ ] - Van bezuinigen naar investeren?
Al zeker een kwart eeuw wordt er gesproken over een crisis van de verzorgingsstaat. Dat er na 25 jaar van verhitte discussies en ingrijpende hervormingen nog steeds sprake is van een crisis,…
Blog [ ] - De buit is nog niet binnen
Op 19 maart 1986 behaalde de Partij van de Arbeid een grote overwinning bij de gemeenteraadsverkiezingen. Voor het eerst in haar geschiedenis werd de PvdA de grootste partij in de gemeenteraden.…
Blog [ ] - Hoe maakbaar is ons geluk?
Jarenlang was geluk een onderwerp dat politici en wetenschappers angstvallig meden. Geluk, dat was een thema voor romanciers en liedjesschrijvers, voor films en gedichten, maar niet voor beleidsnota’…
Blog [ ] - Moraal of welbegrepen eigenbelang?
De meeste politici gunnen ons pas aan het eind van hun carrière een inkijkje in hun persoonlijke wordingsgeschiedenis. In hun memoires vereffenen zij openstaande rekeningen en verantwoorden zij zich…
Blog [ ] - Burgers verstandiger dan economen
Na jaren van op zijn best half geslaagde en soms ronduit mislukte privatiserings- en marktwerkingsoperaties — loodswezen, taxi’s, notarissen, kabelnetwerken, elektriciteit — is nu eindelijk de…
Blog [ ] - Tegen de westenwind in zeilen?
Het is opmerkelijk hoe onlangs het politieke debat over democratisering weer is opgelaaid. Hét thema van de jaren zestig en zeventig leek in de jaren tachtig en negentig, tezamen met de overige…
Blog [ ] - Gele hangertjes
Ook aan een knusse randgemeente als Diemen gaan de verharding van de samenleving en de oprukkende criminaliteit niet voorbij. Behalve door de gebruikelijke inbraken, straatroven en autodiefstallen,…
Blog [ ] - Een linkse hervormingsagenda voor het kapitalisme
De Val van de Muur in 1989 betekende de definitieve overwinning van het kapitalisme. Hoewel sociaal-democraten bepaald geen fan waren van de communistische regimes in Midden- en Oost-Europa, drukte…
Blog [ ] - Het debat over sociaalliberalisme op herhaling
Rond 1990 leek er in de Partij van de Arbeid een strijd te ontbranden tussen een ‘klassieke’ sociaal- democratische stroming, ook wel als vakbondsvleugel aangeduid, en een ‘moderne’ sociaal-liberale…
Blog [ ] - De noodzaak van een groeiende verzorgingsstaat
In de jaren tachtig werd langdurig en heftig gediscussieerd over de crisis van de verzorgingsstaat. De dominante economische analyse luidde destijds, dat er sprake was van een ‘afruil’ (tradeoff)…
Blog [ ] - Hoe prikkelbaar is de sociaaldemocratie?
De Belgische socialistische minister Frank Vandenbroucke promoveerde tijdens zijn onvrijwillig gekozen politieke ballingschap in Oxford op een proefschrift over sociale rechtvaardigheid. Hij heeft…
Blog [ ] - Heeft de sociaal-democratie nog bestaansrecht?
De analyses van de verkiezingsnederlaag van de PvdA, waarvan het vorige nummer van S&D een aardige staalkaart bood, zijn er in twee soorten: ‘wij hebben gefaald’ en ‘zij hebben gefaald’. De…