Door: Amma Asante
Voorzitter Landelijke Cliëntenraad, oud-Tweede Kamerlid PvdA

Toen ik de vraag kreeg om een column te schrijven over racisme heb ik me serieus afgevraagd wat ik hierover nog te melden had. Over dit thema is al zoveel gezegd en geschreven in de afgelopen weken. Al schrijvende kwam ik echter tot de ontdekking dat mij toch nog twee dingen van het hart moeten. Ten eerste, voel je als witte autochtone Hollander niet gelijk persoonlijk aangevallen wanneer een zwart persoon zijn of haar racisme-ervaringen met jou deelt. Diegene is niet bezig met de schuldvraag maar wil eigenlijk alleen maar gezien en gehoord worden.

In de tweede plaats is racisme meer dan een rotgevoel. Racisme is uitsluiting. Dat maakt het ook een strijd waarin sociaal-democraten voorop dienen te lopen. Racisme is het ontnemen van kansen op basis van huidskleur. Een kans op een opleiding, een baan, op promotie, een woning, een kans om er te mogen zijn als mens en vrij te kunnen leven. Een wereld vrij van racisme is een wereld van gelijkwaardigheid. Het is een wereld waarin mensen met een donkere huidskleur kunnen leven met de vanzelfsprekendheid van het bestaan zonder de ballast dat je niet genoeg bent en dat je er niet mag zijn vanwege een paar milligram pigmentverschil. 

Terwijl sommige mensen nu al de handdoek in de ring willen gooien, overtuigd dat al het gepraat nergens toe leidt, ben ik optimistisch gestemd. Ik zie namelijk dat we nu al, in de korte tijd dat we openlijk durven te praten over racisme, iets hebben overwonnen: namelijk de ontkenning van racisme en de angst om erover te praten. Mijn optimisme wordt wel enigszins uitgedaagd door de tweede hobbel die ik nu al zie opkomen. Dat is namelijk de angst van witte autochtone Hollanders  om voor racist te worden uitgemaakt. Angst die ervoor zorgt dat ik bij ieder gesprek de neiging heb om mij te verontschuldigen en eerst een disclaimer neer te leggen dat ik ook van witte mensen houd en veel witte vrienden heb.

Twee maanden geleden werd ik midden in de nacht wakker. Toen de angst voor corona er nog stevig inzat en slapen een uitdaging was. Om mijn tijd goed te benutten sloeg ik het nieuwste rapport open van het Sociaal en Cultureel Planbureau over discriminatie in Nederland in de hoop dat het mij wel weer in slaap zou sussen. En terwijl ik het rapport doornam, wachtende op de slaap, las ik dat driekwart van de Nederlanders geen racismeprobleem ziet en alleen is geïnteresseerd in de bewijsvoering van aanklagers.

De eerste hobbel hebben we overwonnen, nu is het tijd voor de volgende. Ik heb daarbij een vraag en een tip. Waarom moet praten over racisme ‘leuk en gezellig’ blijven? Racisme is niet leuk noch gezellig, dus mijn tip: heb je een gesprek met een zwart persoon over racisme? Luister en voel je niet aangevallen. Die persoon probeert iets duidelijk te maken. Het enige wat jij hoeft te doen is hem of haar die ruimte geven.

Het zou toch wat zijn om in een volgend SCP-rapport te lezen dat we het schuldgevoel hebben overwonnen.

Auteur(s)

Dossiers

Voor een thematisch overzicht van al onze artikelen en publicaties, zie onze dossiers

Steun de Wiardi Beckman Stichting

Veel van onze onderzoeksprojecten en publieke bijeenkomsten zijn mogelijk gemaakt door giften van donateurs. Ook S&D zouden wij niet kunnen maken zonder donaties.

S&D bestaat sinds 1939 en verschijnt zes keer per jaar. Oude nummer kunt u doorzoeken via het register (1939-2023) of op thema. De redactie bestaat uit: Paul de Beer, Nik de Boer, Meike Bokhorst, Wimar Bolhuis, Josette Daemen, Patricia Dinkela [eindredactie], Janneke Holman [eindredactie], Tim 'S Jongers, Ruud Koole, Marijke Linthorst, Annemarieke Nierop [hoofdredactie], Arjan Reurink en Bram van Welie.

S&D wordt uitgegeven door Van Gennep. Een los nummer kost € 17,50, en jaarabonnementen (vol tarief) € 84,50 (te bestellen via: info@vangennep-boeken.nl).

Een online abonnement kost € 2 per maand. U kunt zelf een account hiervoor aanmaken onder mijn S&D, of stuur een e-mail naar send@wbs.nl.

Oude nummers kunt u downloaden vanaf de website van het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen. Voor een overzicht van auteurs per nummer, raadpleegt u het register van S&D (1939-2023)

Inzenden kopij

De redactie van S&D verwelkomt kopij. Artikelen kunnen worden gemaild naar send@wbs.nl. Artikelen aanleveren in Word, bronvermelding in eindnoten (apa). Richtlijn aantal woorden: 2000-2500. Idealiter vormen artikelen in S&D een mix van wetenschap, politiek en essay. De redactie van S&D beslist over plaatsing van binnengekomen kopij. Ze beoordeelt daarbij op basis van de volgende criteria:
- een heldere opbouw en schrijfstijl (geen jargon) en duidelijke vraagstelling
- een goede onderbouwing van standpunten met argumenten, weging van de tegenargumenten en bronvermelding
- vernieuwing van de gedachtevorming binnen de sociaal-democratie
- toegevoegde waarde t.o.v. bestaande inzichten/onderzoeken
- politieke relevantie

Redactie

Redactieadres: Wiardi Beckman Stichting
Emmapark 12, 2595 ET Den Haag
Telefoon [070] 262 97 20
send@wbs.nl

Uitgever: Uitgeverij Van Gennep
Nieuwpoortkade 2a
1055 RX Amsterdam
info@vangennep-boeken.nl

Documenten