Nederland verbubbelt. De kloven worden dieper. Waarom het ons steeds moeizamer lukt de medemens die wat minder op onszelf lijkt te ontmoeten, is een interessant vraagstuk dat de scope van deze column ver te buiten gaat.

Sommigen zien het gulzige kapitalisme als boosdoener. Anderen wijzen op een ontwrichtende werking van migratie. Een ander inzicht dat breed gedeeld wordt is dat de individualisering die volgde op de ontzuiling, gepaard met de komst van internet, smartphone en vooral ook sociale media, de gemeenschapszin weinig goeds heeft gebracht.

Er klinken allerlei voorstellen om de kloven te dichten en het populisme dat in dit tijdsgewricht welig tiert in te perken. Een logisch voorstel dat wonderlijk genoeg schittert in afwezigheid is het pleidooi voor de brede school. Een school waar leerlingen van verschillende onderwijstypen en verschillende achtergronden onder hetzelfde dak huizen. Waar de rijkdom van diversiteit en de kracht van de ontmoeting iedere dag ervaren worden. Een school zoals die waar ikzelf werk.

Samen naar school gaan is een stuwende werking, zo leert onderzoek en bewijst praktijk, voor meer ontmoeting en meer sociale cohesie. En hoe logisch dit ook is, Nederland krijgt niet meer maar steeds minder brede scholen. In de grote steden bestaan ze al nauwelijks meer. Hoe kan dit? Soort zoekt soort, het is een menselijke eigenschap op alle niveaus, in alle lagen. Diversiteit op scholen geldt - ook in de optiek van ouders - eerder als een risico dan als een kans. Al weten we dat kinderen, behalve van hun ouders en leraren, vooral leren van andere kinderen, met een andere culturele bagage of andere talenten.

Natuurlijk zou dit menselijk vooroordeel geen argument mogen zijn om als sector genoegen te nemen met de status quo. Maar hoezeer de mond vol is over de afname van de onderwijskwaliteit en toename van het lerarentekort, zo weinig wensen de politiek, het ministerie en de schoolbesturen onder ogen te zien dat de kortzichtige voorliefde voor categoraal onderwijs onze parallelle samenlevingen bekrachtigt. In de meest recente Kamerbrief van de minister over de herijking van sturing op het funderend onderwijs wordt opnieuw met geen woord gerept over de noodzaak voor bredere ontmoeting op school.

De politiek en de vakbonden zien het probleem niet of vinden het niet belangrijk genoeg, waardoor het ministerie er ook maar weinig kaas van eet. Schoolbesturen worden door het huidige sturingsmodel al decennialang aangemoedigd zich meer als ondernemer te gedragen dan als hoeder van het maatschappelijk belang. Zonder dat hier verandering in komt is het een illusie dat zij zich massaal gaan inzetten voor brede scholen. Het is bestuurlijk gezien te risicovol hier een voortrekkersrol in te nemen.

Ontmoeting is het antwoord op vervreemding. Uit de comfortabele bubbel stappen biedt verfrissende ademruimte, verrassende gelijkenissen en verbindende vergezichten. Dit super diverse land heeft niet minder, maar meer brede scholen nodig. Het is dan wel niet een onderwerp waar het electoraal makkelijk mee scoren is, het is wel urgent.

Auteur(s)

Dossiers

Voor een thematisch overzicht van al onze artikelen en publicaties, zie onze dossiers

Steun de Wiardi Beckman Stichting

Veel van onze onderzoeksprojecten en publieke bijeenkomsten zijn mogelijk gemaakt door giften van donateurs. Ook S&D zouden wij niet kunnen maken zonder donaties.

S&D bestaat sinds 1939 en verschijnt zes keer per jaar. Oude nummer kunt u doorzoeken via het register (1939-2023) of op thema. De redactie bestaat uit: Paul de Beer, Meike Bokhorst, Josette Daemen, Patricia Dinkela [eindredactie], Janneke Holman [eindredactie], Tim 'S Jongers, Ruud Koole, Marijke Linthorst, Annemarieke Nierop [hoofdredactie], Arjan Reurink, Vera Vrijmoeth en Bram van Welie.

S&D wordt uitgegeven door Van Gennep. Een los nummer kost € 17,50, en jaarabonnementen (vol tarief) € 84,50 (te bestellen via: info@vangennep-boeken.nl).

Een online abonnement kost € 2 per maand. U kunt zelf een account hiervoor aanmaken onder mijn S&D, of stuur een e-mail naar send@wbs.nl.

Oude nummers kunt u downloaden vanaf de website van het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen. Voor een overzicht van auteurs per nummer, raadpleegt u het register van S&D (1939-2023)

Inzenden kopij

De redactie van S&D verwelkomt kopij. Artikelen kunnen worden gemaild naar send@wbs.nl. Artikelen aanleveren in Word, bronvermelding in eindnoten (apa). Richtlijn aantal woorden: 2000-2500. Idealiter vormen artikelen in S&D een mix van wetenschap, politiek en essay. De redactie van S&D beslist over plaatsing van binnengekomen kopij. Ze beoordeelt daarbij op basis van de volgende criteria:
- een heldere opbouw en schrijfstijl (geen jargon) en duidelijke vraagstelling
- een goede onderbouwing van standpunten met argumenten, weging van de tegenargumenten en bronvermelding
- vernieuwing van de gedachtevorming binnen de sociaal-democratie
- toegevoegde waarde t.o.v. bestaande inzichten/onderzoeken
- politieke relevantie

Redactie

Redactieadres: Wiardi Beckman Stichting
Theresiastraat 13
2593 AA Den Haag
send@wbs.nl

Uitgever: Uitgeverij Van Gennep
Nieuwpoortkade 2a
1055 RX Amsterdam
info@vangennep-boeken.nl

Documenten